share

Trong nông nghiệp, thành công lâu dài và bền vững đòi hỏi không chỉ tập trung vào năng suất trong một vụ, một năm mà còn chú trọng đến bức tranh tổng thể và lâu dài: sức khỏe của đất. Việc cân bằng bốn loại dinh dưỡng cho cây trồng là điều cần thiết để đạt được mục tiêu dài hạn.

Tính bền vững có thể được giải thích là hoạt động hôm nay hướng đến tương lai lâu dài, và đó cũng là một hành động cân bằng. Đi kèm với đó là hoạt động sản xuất nông nghiệp phải có trách nhiệm hơn. Không chỉ sản xuất, nuôi trồng nhiều hơn mà còn là giảm thiệu tác động đến môi trường, cải thiện chất lượng đất, tối ưu hóa việc sử dụng chất dinh dưỡng và tăng năng suất – đồng thời nghiên cứu và sản xuất các loại cây trồng để nuôi sống dân số toàn cầu đang ngày càng tăng và phù hợp với chi phí đầu tư của người trồng.

Để tối đa hóa tính bền vững trong dinh dưỡng cây trồng, cần cân nhắc bốn nguyên tắc chính để đạt được sự cân bằng hợp lý và thích hợp.

1/ Công dụng của phân bón đa lượng:

Có 17 chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng. Chúng ta thường chỉ tập trung vào các chất dinh dưỡng này một cách riêng lẻ, ví dụ chỉ tập trung vào nito hoặc kali. Trên thực tế, tất cả các chất dinh dưỡng này đều tương tác trong đất và trong cây để ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.

Về tính bền vững, phải nghĩ đến sự cân bằng và tỷ lệ giữa tất cả các chất dinh dưỡng khác nhau này.

2/ Cơ chế giải phóng chất dinh dưỡng bền vững.

Chỉ cần tưởng tượng trong bữa ăn sáng của bản thân và được phục vụ tất cả thức ăn bạn có thể ăn trong một tháng. Chắc chắn chúng ta sẽ không ăn hết và chẳng mấy chốc, cơ thể sẽ đói. Chưa kể phần lớn thức ăn sẽ bị lãng phí. Vậy là vừa lãng phí tiền mua thức ăn mà chỉ hấp thụ được một phần dinh dưỡng cần thiết và lãng phí số lượng thức ăn bị bỏ đi.

Điều này tương tự đối với cây trồng. Việc giải phóng dinh dưỡng bền vững cho phép phân bổ đều các chất dinh dưỡng đó trong suốt mùa sinh trưởng, giúp cây trồng hấp thu dinh dưỡng tốt hơn theo nhu cầu. Đối với cây trồng hàng năm (ngắn ngày) như lúa, nếu có thể cung cấp bốn chât dinh dưỡng trung lượng thiết yếu bao gồm: lưu huỳnh, canxi, magie và kali – trong một lần bón và cây có thể hấp thụ dần dần từ giai đoạn gieo trồng đến hết vòng đời thì đó là một giải pháp quản lý dinh dưỡng hiệu quả, giảm áp lực cho cây con.

3/   Vị trí bón phân:

Việc tập trung vào sức khỏe đất và cây trồng là vô cùng quan trọng- cũng như việc quản lý stress trên cây. Khi hạn chế các yếu tố gây stress, cây non có thể phát triển trong điều kiện tối ưu nhất, từ đó mang lại mùa thu hoạch có giá trị cao.

Việc bón phân đúng vị trí giúp tăng hiệu quả hấp thụ – nhất là với các dưỡng chất khó di chuyển trong đất như kali hoặc magiê. Điều này giúp nâng cao đáng kể hiệu quả sử dụng dinh dưỡng của cây trồng.

4/  Áp dụng nguyên tắc 4 Đ

Phương pháp cơ bản nhưng quan trọng nhất – chú ý đến nguyên tắc 4Đ : Đúng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng cách. Điều này không mới nhưng chắc chắn là một trong những cách hiệu quả nhất để cải thiện việc sử dụng dinh dưỡng: bón đúng loại dinh dưỡng với lượng phù hợp, vào đúng vị trí, để cây trồng có thể hấp thu tối đa. Nhờ đó, dưỡng chất sẽ được cung cấp dần dần cho cây trong suốt mùa vụ.

Việc chỉ bón thêm phân hoặc đoán mò thời điểm bón thường không giúp tăng năng suất, cũng như không mang lại sự bền vững cho hệ thống canh tác.

4 đúng còn giúp phát triển nông nghiệp bền vững

Nguyên tắc 4Đ không chỉ đảm bảo cho cây trồng và đất đai khỏe mạnh, mà còn mang lại hiệu quả kinh tế, vì giúp tránh lãng phí phân bón không được cây sử dụng.

Để đạt được sự bền vững, cần có sự cân bằng hợp lý:
✅ Tối đa hóa năng suất trên mỗi hecta
✅ Tối thiểu hóa tác động đến môi trường 

Khi đó, vừa đạt hiệu quả kinh tế, vừa bảo vệ môi trường, và cũng như xây dựng nền nông nghiệp bền vững lâu dài.